جزیره هنگام، جزیره‌ای کوچک و دیدنی در خلیج فارس است که با سادگی خود شما را متحیر خواهد کرد. این جزیره با چهره‌ای بومی و سنتی، میزبان سواحلی کم‌نظیر، دلفین‌های بازیگوش، حیات وحش تماشایی، دریای بی‌کران، نخلستان‌های دیدنی، کوه‌های آهکی و بازاری جذاب است؛ جاذبه‌هایی که طبیعت‌گردان بسیاری را به‌سمت هنگام می‌کشانند.

در جزیره هنگام خبری از هیاهوی شهری نیست، هیچ خیابانی وجود ندارد و ماشینی دیده نمی‌شود. مردم هنگام نیز با مهمان‌نوازی سفری به‌یادماندنی را برای شما رقم خواهند زد. هنگام از جاهای دیدنی قشم است که در نزدیکی آن قرار دارد و سفر به آن با قایق‌سواری در آب‌های خلیج فارس آغاز می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را در سفری با قایق به بازدید از یکی از زیباترین جزایر ایرانی خلیج فارس ببریم.

جزیره هنگام کجاست؟

جزیره هنگام، جزیره‌ای کوچک با آبادی‌های کوچک با وسعت حدود ۳۶٫۶ کیلومتر مربع در خلیج فارس است که از دیدنی های هرمزگان به حساب می‌آید و در دو کیلومتری جنوب شرقی جزیره قشم قرار دارد. این جزیره بخشی از شهرستان قشم و یکی از دهستان‌های این شهرستان به مرکزیت روستای ماشی (هنگام جدید) است.

جزیره هنگام با ۹ کیلومتر طول و ۶ کیلومتر عرض به‌شکل یک مخروط ناقص به چشم می‌آید. جزیره هنگام ارتفاعات آهکی (تشکیل شده از سدیم کربنات) دارد و بلندترین نقطه آن، کوه ناکس با ۱۰۶ متر ارتفاع است. طولانی‌ترین قطر این جزیره نیز از «روستای هنگام کهنه» تا «روستای هنگام جدید» حدود ۹ کیلومتر و و کوتاه‌ترین قطر جزیره پنج کیلومتر طول دارد. فاصله جزیره هنگام تا بندرعباس حدود ۴۳ مایل دریایی (۷۹٫۶ کیلومتر) و تا شهر قشم حدود ۲۹ مایل دریایی (۵۳٫۷ کیلومتر) است.

آدرس: استان هرمزگان، دو کیلومتری جنوب جزیره قشم
نقشه جزیره هنگامساحل جزیره هنگاماسکله کندالوساحل صخره ای جزیره هنگامجزیره هنگام در فصل بهارقایقی در آبهای جزیره هنگامغروب در جزیره هنگامتماشای غروب در جزیره هنگام

مسیر دسترسی به جزیره هنگام

برای دسترسی به جزیره هنگام در ابتدا باید به جزیره قشم بروید. برای رسیدن به قشم می‌توانید از سه اسکله شهید باهنر و شهید حقانی در شهر بندرعباس و بندر پل در شهرستان خمیر سوار قایق‌های تندرو یا لنج‌ها شوید. البته جزیره قشم دارای فرودگاه بین‌المللی نیز است و شما می‌توانید با پرواز راهی این جزیره شوید.

بندرعباس تا تهران، ۱,۲۶۰ کیلومتر فاصله دارد و شما می‌توانید با هواپیما، تاکسی، اتوبوس یا ماشین شخصی به بندر عباس بروید. ضمن اینکه قطارهای تهران بندرعباس، گزینه دیگر سفر به این شهر هستند.

از جزیره قشم خود را به اسکله کندالو یا اسکله شیب دراز برسانید. فرودگاه قشم تا اسکله کندالو ۱۰ کیلومتر و شهر قشم تا اسکله کندالو ۵۰ کیلومتر فاصله دارد. در این اسکله‌ها بلیط بخرید و سوار قایق شوید تا پس از حدود هفت تا ۱۰ دقیقه به هنگام برسید. قایق‌ها در این دو اسکله از ساعت هشت صبح تا غروب آفتاب به جابه‌جایی مسافران می‌پردازند. برای رسیدن به اسکله کندالو یا اسکله شیب دراز در قشم نیز سوار تاکسی‌ها شوید یا با ماشین شخصی به آنجا بروید. دو مسیر دسترسی به اسکله کندالو در شهر قشم وجود دارد؛ جاده ساحلی جنوبی که در امتداد ساحل با مناظری بی‌نظیر از دریا شما را به اسکله می‌رساند و اتوبان قشم - درگهان که از وسط شهر و پس از عبور از فرودگاه قشم به اسکله منتهی می‌شود.

شما همچنین می‌توانید با شرکت کردن در تورهای هنگام از جزیره قشم به‌همراه لیدر به این جزیره زیبا سفر کنید و تجربه‌ای متفاوت و به‌یادماندنی در جنوب کشور کسب کنید.

تاریخچه جزیره هنگام

جزیره هنگام از گذشته مورد توجه بیگانگان بود و دوره حکومت صفویان و قاجاریان به اشغال پرتغالی‌ها و انگلیسی‌ها درآمد
جزیره هنگام در میان آب‌های خلیج فارس قرار دارد و به تنگه هرمز و جزیره قشم نزدیک است؛ یک موقعیت جغرافیایی خاص و استراتژیک که اهمیت راهبردی و نظامی شایان توجهی را به این جزیره اعطا می‌کند. جزیره هنگام از گذشته مورد توجه بیگانگان بود و دوره حکومت صفویان به اشغال پرتغالی‌ها درآمد. 

انگلیسی‌ها نیز اعتقاد داشتند که جزیره هنگام، با داشتن سواحل عمیق و مناسب و البته چاه‌های آب برای انداختن لنگر کشتی‌هایشان، مکان مناسبی به شمار می‌آید. علاوه بر این، کارشناسان نظامی‌ آن‌ها این جزیره را به‌دلیل واقع شدن در منطقه استراتژیک به‌لحاظ نظامی و ژئوپلیتیک مهم ارزیابی کرده بودند. به همین دلیل، «سر جان ملکم» در سال ۱۷۹۹ به ایران آمد و ضمن ارائه تحلیلی از اوضاع ایران و رفتار ایرانیان، مقدمات حضور استعماری‌ انگلیس را فراهم آورد. در آن زمان، کریم خان زند حاکم ایران بود و انگلیسی‌ها موفق به تصاحب هنگام نشدند؛ اما آن‌ها دست نکشیدند و در نهایت در دوره قاجار این جزیره را تصرف کردند.

دولت انگلیس روشی سیاستمدارانه را برای اشغال جزیره هنگام در پیش گرفته بود؛ این دولت در حرف، هنگام را متعلق به ایران می‌دانست و همواره بر مالکیت دولت ایران نسبت به این جزیره تاکید می‌کرد؛ اما در عمل با مستقر کردن دائمی نیروهای نظامی خود در این منطقه از اعمال حاکمیت دولت ایران بر این بخش از کشور ممانعت به عمل می‌آورد.

هم‌زمان با حضور نیروهای نظامی انگلیس، یک شیخ عرب قبیله بنی فلاسی و سنی مذهب با گرایش وهابی نیز بر جزیره هنگام حکم‌فرمایی می‌کرد. جالب است بدانید که حتی سلطان مسقط (پایتخت کشور پادشاهی عمان) نیز چشم طمع به هنگام داشت و همواره تلاش می‌کرد تا بر این جزیره تسلط پیدا کند. در این میان، دولت انگلیس از یک طرف بر حاکمیت ایران بر جزیره هنگام تاکید داشت و از سویی دیگر از نافرمانی‌های شیخ هنگام نسبت به دولت ایران و مداخلات سلطان مسقط پشتیبانی می‌کرد. در واقع تمام تلاش‌های دولت انگلیس برای این بود که دولت ایران در هنگام قدرتی نداشته باشد. این شرایط برای سال‌ها ادامه داشت تا زمانی که رضاشاه بر تخت سلطنت نشست.

دولت ایران در اردیبهشت ماه ۱۳۰۷ درصدد اعمال حاکمیت بر جزیره هنگام برآمد. پس از این تصمیم‌گیری، سه کشتی نظامی ایران به نام‌های گیلان، آذربایجان و پهلوی به فرماندهی ریاست ساخلوی (پادگان) در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ماه ۱۳۰۷ از بندرعباس به سوی هنگام حرکت کردند تا این جزیره را از اشغال نظامیان انگلیسی درآورند. سفارت انگلیس در تهران، یادداشتی را در تاریخ ۱۹ آبان ماه ۱۳۱۱ به وزارت امور خارجه ایران می‌فرستد و از مسئولان وقت می‌خواهد که از تقاضای تخلیه جزیره هنگام از نظامیان و کشتی‌های انگلیسی صرف‌نظر کنند؛ اما درخواست وی، مورد قبول واقع نمی‌شود و چاره‌ای جز خروج از هنگام و تحویل جزیره به دولت ایران برای نظامیان انگلیسی باقی نمی‌ماند.

محل‌های دیده‌بانی یکی از آثار جالبی هستند که بقایای آن‌ها در جزیره دیده می‌شود؛ مکان‌هایی که در گذشته برای نگهبانی از جزیره استفاده می‌شدند و این روزها چیزی جز بناهای متروکه از آن‌ها باقی نمانده است.

وجه تسمیه نام جزیره هنگام

جزیره هنگام در گذشته با نام‌های هنجام و هنیام شناخته می‌شد. این جزیره در زبان پارسی باستان «هنگاما» نام داشت و در ارمنی نیز به «انگام» مشهور بود. نام جزیره هنگام از دو بخش «هن» و «گام» به‌معنای وقت، زمان و گاه تشکیل شده است.

روستاهای جزیره هنگام

سه روستا در جزیره هنگام وجود دارند. این روستاها در کنار یکدیگر قرار دارند و از طریق راه شوسه به هم وصل می‌شوند. در ادامه شما را با روستاهای جزیره هنگام آشنا خواهیم کرد.

روستای هنگام نو: هنگام نو یا جدید (ماشی) جای مناسبی برای پهلو گرفتن قایق‌ها به شمار می‌آید. زمین این روستا شنی است و از جمله امکانات آن می‌توان به تاسیسات اسکله، پاسگاه انتظامی، کارخانه آب شیرین‌کن، دفتر پست و مدرسه اشاره کرد.
روستای غیل: روستای غیل بین دو روستای نو و قدیم هنگام در یک گودی واقع شده است. این روستا به‌واسطه موقعیت جغرافیایی، آب بسیاری را در خود جمع می‌کند و به همین دلیل نام آن را غیل گذاشته‌اند. جمعیت روستای غیل، ۲۰۰ نفر است. مردم این روستا سنی و شیعه هستند و به زبان عربی و فارسی صحبت می‌کنند. آب روستای غیل از چاه و باران تامین می‌شود و غلات از جمله محصولات این روستا است. اهالی روستای غیل بیشتر به صید ماهی و زراعت مشغول هستند.
روستای قدیم: جمعیت کمتری به نسبت روستای غیل و هنگام نو در روستای هنگام قدیم یا کهنه زندگی می‌کنند. این روستا در فاصله چهار کیلومتری از دو روستای دیگر قرار دارد و اکثر خانه‌های آن خالی از سکنه هستند. بیشتر اهالی روستای قدیم از طریق ماهیگیری  به‌ویژه صید کوسه امرار معاش می‌کنند.

مردم جزیره هنگام

بومیان اصیل جزیره هنگام از قبیله آل بو فلاسه هستند. جالب است بدانید که جد محمد بن راشد آل مکتوم (حاکم دبی) نیز به همین قبیله می‌رسد. قبل از دوره حکومت پهلوی، شیخ جمعه بن عبید الفلاسی آل مکتوم، دایی شیخ راشد بن سعید آل مکتوم (حاکم سابق دبی) بر جزیره هنگام حکم‌فرمایی می‌کرد.

بیشتر اهالی جزیره هنگام رابطه خویشاوندی با یکدیگر دارند و اغلب به صیادی و ماهیگیری مشغول هستند
در حال حاضر ۱۴۱ خانه در جزیره هنگام وجود دارد و حدود ۶۱۵ نفر در آن زندگی می‌کنند. بیشتر اهالی این جزیره رابطه خویشاوندی با یکدیگر دارند و اغلب به صیادی و ماهیگیری مشغول هستند. فروش صدف، پرورش ماهی در قفس، پرورش میگو و مشاغلی همچون راهنمای گردشگران، هدایت قایق‌های مسافران از قشم به هنگام، حضور در غرفه‌های بازارچه محلی جزیره و فروش صنایع دستی نیز از دیگر راه‌هایی هستند که مردم جزیره هنگام با آن‌ها امرار معاش می‌کنند.

اهالی جزیره هنگامزندگی در جزیره هنگامصیادی در جزیره هنگامخانه ای در جزیره هنگامزنی اهل جزیره هنگاممردم بومی جزیره هنگامزن ماهیگیر در جزیره هنگامزنی در جزیره هنگام در حال صیادیمردم محلی جزیره هنگامزندگی سنتی در جزیره هنگامماهیگیری در جزیره هنگامزندگی بومی در هنگام
عکاس عکس اول تا چهارم: فرهاد صفری. منبع عکس پنجم تا دهم: اینستاگرام hengam_tourism. منبع عکس یازدهم: وب‌سایت رهبال آسمان. عکاس عکس آخر: arthur_reijm

جزیره هنگام دارای معادن نمک، خاک و سرب نیز است؛ معادنی که موقعیت اقتصادی خوبی را برای مردم جزیره فراهم کرده‌اند و بخشی از درآمد ساکنان را تامین می‌کنند. طبق گفته بومیان جزیره هنگام، بیشتر ساکنان این جزیره به‌دلیل اختلافات قومی و درگیری با بخشی از ساکنان قشم، این جزیره را ترک کرده و به کشورهای عربی رفته‌اند.

سوغات جزیره هنگام

خرید سوغات و یادگاری یکی از بخش‌های مهم هر سفری به شمار می‌آید و سفر به جزیره هنگام نیز از این قضیه مستثنی نیست. در سفر به این منطقه خرید سوغاتی‌های وسوسه‌انگیزی چون زیورآلات درست شده از صدف و ستاره‌های زیبای دریایی، موجودات تاکسیدرمی شده دریایی، ادویه‌جات و روغن محلی به‌ویژه روغن کوسه را در بازار هنگام به‌هیچ‌وجه از دست ندهید.

حیات وحش جزیره هنگام

جزیره محصور در آب هنگام، زیستگاهی مهم و ارزشمند برای جانورانی است که برخی از آن‌ها از گونه‌های نادر و کمیاب به شمار می‌آیند. در ادامه شما را با را برخی از جانورانی که این جزیره را برای زندگی انتخاب کرده‌اند، آشنا خواهیم کرد تا در سفر به هنگام چشم خود را تیز کنید و آن‌ها را ببینید.

جبیر

جِبیر یکی از انواع آهوی بومی شبه‌قاره هند و ایران است. این آهو بیشتر مناطق بیابانی و گرم دیده می‌شود و از جمله زیستگاه‌های آن می‌توان به کشورهای هندوستان، پاکستان، افغانستان و ایران اشاره کرد. جبیر شباهت زیادی به آهو و غزال گواتردار ایرانی دارد؛ اما کوچک‌تر است و بدن ظریف‌تر و لاغرتری دارد. برخلاف آهو که فقط جنس نر آن دارای شاخ است، هر دو جنس نر و ماده جبیر، شاخ دارند و گوش‌ها و دم آن‌ها نیز معمولا از آهو بلندتر است.


جبیر برای زندگی به آب کمی نیاز دارد و همین مقدار کم را نیز از گیاهان و ریشه آن‌ها تامین می‌کند. جزیره هنگام یکی از مناطقی است که جبیر در آن زندگی می‌کند؛ اما باید خیلی خوش‌شانس باشید که بتوانید یکی از آن‌ها را ببینید؛ زیرا این جانور به‌شدت انسان‌گریز است و می‌تواند با سرعت ۸۰ کیلومتر در ساعت بدود.

خاردم مصری

خاردم مصری نوعی خزنده از خانواده سوسمار است که اندازه جنس نر آن به ۷۶ سانتی‌متر می‌رسد. گوشت این خزنده در گذشته، منبع تغذیه اعراب بادیه‌نشین بود؛ اما در حال حاضر به‌ندرت از گوشت خاردم مصری برای تغذیه استفاده می‌شود. البته کماکان از پوست خاردم مصری، چرم تهیه می‌کنند؛ چرمی که از نظر اعراب، مرغوب‌ترین نوع چرم است. خاردم مصری یکی از گونه‌هایی است که تعداد آن در جهان به‌شدت رو به کاهش است و جزیره هنگام از معدود زیستگاه‌های این جانور به شمار می‌آید.

لاک‌پشت پوزه عقابی

لاک‌پشت پوزه عقابی یکی از جانداران ارزشمند و از نمونه‌های کمیاب و در حال انقراض لاک‌پشت‌ها است که در جزیره هنگام زندگی می‌کند. لاک‌پشت پوزه عقابی یکی از چهار لاک‌پشت دریایی است که در خلیج فارس دیده می‌شود و یکی از دو گونه لاک‌پشت دریایی به شمار می‌آید که در سواحل ایران تخم‌گذاری می‌کند. 

وزن میانگین لاک‌پشت پوزه عقابی بالغ حدود ۸۰ کیلوگرم است و طول آن به یک متر می‌رسد. این‌گونه خاص از لاک‌پشت‌‌ها هر سال در اسفند ماه برای تخم‌گذاری به ساحل جزیره هنگام می‌آید و تخم‌گذاری آن تا اردیبهشت ماه به طول می‌انجامد؛ پس اگر قصد دیدن لاک‌پشت پوزه عقابی را دارید؛ در این زمان از سال به هنگام سفر کنید.

لاک‌پشت پوزه عقابی، بیشترین زادآوری را در میان لاک‌پشت‌های دریایی در ایران دارد؛ اما متاسفانه به‌دلیل برداشتن تخم‌های آن توسط بومیان، این‌گونه در خطر انقراض قرار دارد. این‌گونه در سال‌های اخیر در جزایر نخیلو و ام‌الکرم در استان بوشهر و جزایر قشم، شیدور، هندورابی، هنگام و هرمز در استان هرمزگان دیده شده است.

دیگر گونه‌های جانوری

از دیگر گونه‌های جانوری در جزیره هنگام می‌توان به پرندگانی چون اگرت خاکستری، هدهد، حواصیل، پرستو دریایی، تلیله نوک پهن، گیلانشاه بزرگ، صدف‌خور و خرچنگ‌خور اشاره کرد.

دلفین های جزیره هنگام

دلفین های جزیره هنگام در اواسط فصل پاییز به نزدیکی جزیره هنگام می‌رسند تا در آب‌های گرم خلیج فارس تولید مثل کنند
دلفین های جزیره هنگام یکی از پرطرفدارترین جاذبه‌های گردشگری این جزیره هستند. این موجودات بازیگوش و جذاب در اواسط فصل پاییز به نزدیکی جزیره هنگام می‌رسند تا در آب‌های گرم خلیج فارس تولید مثل کنند. آن‌ها تا اواسط اردیبهشت در همین منطقه ماندگار می‌شوند و سپس به‌سمت دریای عمان و اقیانوس می‌روند.

تا به امروز ۱۳ گونه از ۴۰ گونه دلفین در آب‌های ایران از جمله خلیج فارس و دریای عمان دیده شده‌اند؛ البته دلفین‌های جزیره هنگام بیشتر از گونه دلفین بینی بطری هستند.

دلفین‌های بازیگوش در آب‌های نیلگون خلیج فارس بالا و پایین می‌پرند و نمایشی بی‌نظیر را خلق می‌کنند؛ تصویری که تا ابد به یاد شما خواهد ماند. بیشتر گردشگران از قشم به‌سمت هنگام سوار قایق می‌شوند تا پس از چند دقیقه انتظار، دلفین‌ها را در سطح آب ببینند. شاید با خود بگویید که دلفین‌ها را می‌توان در پارک‌های آبی نیز تماشا کرد؛ اما به خاطر داشته باشید که تماشای آن‌ها در یک آکواریوم طبیعی و بزرگ به وسعت خلیج فارس، تجربه‌ای متفاوت خواهد بود.

دیدن دلفین‌های هنگام به شانس شما بستگی دارد و یکی از جذابیت‌های دیدن آن‌ها، عکاسی و ثبت تصاویر دلفین‌ها در پس زمینه‌ای طبیعی و خارق‌العاده است. متاسفانه هیچ‌کس نمی‌تواند بهترین زمان برای تماشای دلفین‌ها را مشخص کند؛ اما یک قاعده کلی وجود دارد که می‌گوید، زمانی که هوا خنک و دریا صاف و آرام است، بهترین شانس شما برای تماشای نمایش دلفین‌ها است. محلی‌ها نیز اعتقاد دارند که برای بازدید از دلفین‌ها باید صبح زود به دریا بروید.

جاهای دیدنی جزیره هنگام

جزیره هنگام، سرزمینی بسیار کوچک است؛ اما با این وجود با دیدنیهای فراوان، شما را شگفت‌زده خواهد کرد.

ساحل هنگام

تماشای خلیج همیشه فارس و امواج رقصان آن در ساحل هنگام یکی از بهترین فعالیت‌هایی است که می‌توان در این جزیره انجام داد. طول نوار ساحلی هنگام، ۵۰ کیلومتر است و در هر قدم، تصویری متفاوت از دریا را به شما ارائه خواهد داد. از سواحل صخره‌ای گرفته تا سواحل شنی، هنگام منطقه‌ای بکر و دست نخورده است که شکوهی بی‌نظیر از طبیعت را به نمایش می‌گذارد.

ساحل نقره‌ای هنگام

بی‌شک ساحل نقره‌ ای هنگام در کنار صخره‌های ساحلی یکی از مهم‌ترین و مشهورترین جاذبه‌های گردشگری این جزیره به شمار می‌آید؛ ساحلی که نمونه آن را در هیچ جایی از ایران غیر از هنگام نمی‌توان دید. بسیاری از گردشگران مسافت زیادی را طی می‌کنند تا تنها دقایقی کوتاه را در ساحل نقره‌ای هنگام بگذرانند و از درخشش منحصربه‌فرد آن لذت ببرند؛ ساحلی که پر از شن‌های درخشان است و زمانی که نور به آن‌ می‌خورد، برق می‌زند.

در نظر داشته باشید که از ورود گردشگران به ساحل نقره‌ای هنگام ممانعت به عمل می‌آید. متاسفانه در سال‌های اخیر این ساحل آسیب‌های بسیاری خورده است؛ زیرا برخی از گردشگران اقدام به برداشتن خاک ارزشمند این ساحل می‌کردند.

اگر با تورهای گردشگری مستقر در جزیره قشم و بندر کندالو به هنگام بیایید، امکان بازدید از ساحل نقره‌ای هنگام، البته سوار بر قایق را خواهید داشت. برای استفاده از این تور نیازی به پرداخت هزینه اضافی نیست و در واقع با خرید بلیط قایق کندالو - هنگام، قایقرانان این ساحل را به شما نشان می‌دهند تا گردشی خاطره‌انگیز را برای شما رقم بزنند.

ساحل کله خماسی

ساحل کله خماسی مکانی مناسب برای افراد علاقه‌مند به ماجراجویی و تفریحات با آدرنالین بالا است. در این ساحل صخره‌ای می‌توانید از بالای صخره‌ها به داخل آب بپرید، همراه با خیارماهی‌ها چند دقیقه شنا کنید و به تماشای عروس دریایی بنشینید.

ساحل خنیزی

ساحل خنیزی یکی دیگر از جاهای دیدنی جزیره هنگام است که در سمت شرق جزیره قرار دارد. این ساحل بسیار زیبا و بکر است؛ به‌قدری که با عینک شنا گاهی می‌توان موجودات هیجان‌انگیز درون آب را مشاهده کرد.

ساحل درخشان هنگام

ساحل جزیره هنگام در زمان‌های خاصی از سال در شب، چهره‌ای جادویی به خود می‌گیرد
ساحل جزیره هنگام در زمان‌های خاصی از سال در شب، چهره‌ای جادویی به خود می‌گیرد و آب آن به رنگ آبی درخشان در می‌آید. این پدیده طبیعی ناشی از فیتوپلانکتون‌های دریایی است و در  سواحل مالدیو، کالیفرنیا و دیگر نقاط دنیا نیز رخ می‌دهد. 

فیتوپلانکتون‌های دریایی، موجوداتی بسیار ریز هستند که زمانی که در شرایط ناآرام قرار بگیرند، از خود نور ساطع می‌کنند و سبب می‌شوند که موج‌ها و ماسه‌های ساحل نیز به شکلی درخشنده به نظر برسند.

خاک سرخ هنگام

جزیره هرمز در میان جزایر خلیج فارس به‌واسطه خاک سرخ خود مشهور است؛ اما جالب است بدانید که این نوع خاک در جزیره هنگام نیز وجود دارد و یکی از دیدنیهای آن به شمار می‌آید.

کوه‌ها و خاک‌های قرمز رنگ جزیره هنگام با نام «گِلک» شناخته می‌شوند؛ خاکی که در صنایع بسیاری مانند صنعت سنگ‌های تزیینی برای ساخت ساختمان‌ها و ساخت‌وساز اسکله و سایر تاسیسات کاربرد دارد. مردم این منطقه از خاک سرخ هنگام برای تهیه نوعی غذای محلی نیز استفاده می‌کنند که به نام «سوراغ» شهرت دارد و بسیار خوشمزه است. در بازار محلی با زن‌هایی روبه‌رو می‌شوید که در حال طبخ نان‌هایی محلی با سسی قرمزرنگ یا همان سوراغ با تخم‌مرغ هستند؛ چشیدن طعم این نان محلی را از دست ندهید.

ماهی‌های آکواریومی جزیره هنگام

در سفر به جزیره هنگام بازدید از آکواریوم یا موجودات آکواریومی را به‌هیچ‌وجه از دست ندهید. این بخش در حوالی جزیره هنگام قرار دارد و خانه ماهی‌های رنگارنگ، آزاد و رها است. آب آکواریوم هنگام آن‌قدر شفاف است که شما می‌توانید مرجان‌ها، عروس دریایی، جانداران رنگارنگ دریایی، ماهی‌های ریز و خرچنگ‌ها را به‌راحتی ببینید و فقط کافی است کمی غذا برای آن‌ها بریزید تا به سطح آب بیایند و نمایشی جالب‌توجه را برای شما اجرا کنند.

برای بازدید از جانداران رنگارنگ دریایی نیازی به غواصی در جزیره هنگام ندارید و فقط کافی است سوار یکی از قایق‌ها شوید و سر خود را از لبه قایق بیرون بیاورید.

بازار هنگام

بازار محلی هنگام یکی از زیباترین بازارهای محلی ایران است؛ بازاری ساخته شده از مصالح بومی و محلی که در قدم به قدم آن، رنگ و بویی از سنت‌های کهن جزیره در کنار فروشندگان و زنان بومی با لباس‌های محلی رنگارنگ و دست‌سازه‌هایی زیبا از صدف به چشم می‌خورد. بازار هنگام علاوه بر اینکه مکان مناسبی برای خرید سوغات و یادگاری به شمار می‌آید، مکانی جذاب برای آشنایی با مردم بومی و فرهنگ جزیره و گوش سپردن به داستان‌ها و افسانه‌هایی درباره دریا است.

در بازدید از بازار هنگام مزه کردن انواع غذاهای محلی جزیره از جمله سمبوسه صدف یا میگو و نان محلی توموشی را نیز از دست ندهید. در بازار هنگام می‌توانید به عکاسی هم بپردازید یا دست خود را به خانم‌هایی بسپارید که نقش‌های زیبایی را با حنا روی دست شما خلق می‌کنند.

دهکده‌ کوچک ماهیگیری

دهکده‌ کوچک ماهیگیری هنگام مشرف به ساحل اصلی جزیره است. این دهکده با میز و صندلی‌هایی ساده، مکانی عالی برای صرف غذاهای تازه‌ دریایی است. این غذاها با ادویه‌های محلی به سبک بومیان منطقه طبخ می‌شوند و یکی از جاذبه‌های گردشگری هنگام به شمار می‌آیند؛ به‌ویژه برای گردشگرانی که علاقه‌مند به آشنایی با غذاهای بومی هستند. سمبوسه‌های میگو، دوپیازه میگو، خرچنگ، ماهی‌های خوشمزه، برنج و میگو (حواری میگو) و انواع غذاهای دریایی که با ادویه‌های خوش‌عطر بومی پخته می‌شوند، از جمله انتخاب‌های شما هستند. برای رسیدن به دهکده‌ ماهیگیری از روستای شیب دراز سوار قایق شوید و از مسیر دریایی به آنجا بروید. 

سنگ مادر و دختر

در نزدیکی روستای غیل جزیره هنگام، سنگ‌هایی وجود دارند که شبیه انسان هستند و همین شباهت سبب شده است تا داستان‌ها و روایت‌هایی در مورد آن‌ها شکل بگیرد.

در گذشته‌های دور، مردمانی خوب و مهربان در آرامش در جزیره آرام و زیبای هنگام زندگی می‌کردند. آن‌ها با رعب و وحشت و حاکمان ظالم آشنا نبودند تا زمانی که کاروانی وارد این جزیره شد. مردم جزیره که  این کاروان تازه‌وارد را نمی‌شناختند، برای استقبال به پیشواز آن رفتند؛ اما با پیش‌قراول کاروانیان به‌همراه چند سرباز سوار بر اسب روبه‌رو شدند که به‌سمت مردم می‌تاختند. آن‌ها وحشت‌زده و حیرت‌زده متوجه شدند که سوارها کاروان نیستند و در واقع دشمنانی هستند که می‌خواهند خانه و کاشانه آن‌ها را تسخیر کنند.

تنها کسانی که چشمان حساس و قلب پاک دارند می‌توانند تندیس مادر و دختر را از سایر سنگ‌ها تشخیص دهند
سربازهای جنگجوی سوار بر اسب به قصد غارت و کشتار به‌سمت مردم حمله کردند. در میان مردم، مادر و دختری بودند که بیشتر از بقیه وحشت‌زده شده بودند. سواری به‌دنبال آن‌ها می‌تاخت، آن‌ها فرار می‌کردند و نمی‌دانستند کجا پناه بگیرند. مادر و دختر به میان سنگ‌ها می‌دویدند و امیدوار بودند که سوار آن‌ها را گم کند؛ اما این‌طور نشد و سوار به تعقیب آن‌ها ادامه می‌داد. مادر و دختر به ساحل جزیره هنگام رسیدند. در این موقعیت اگر به جلو می‌رفتند، در آب‌های نیلگون خلیج فارس غرق می‌شدند و اگر می‌ایستادند، سرباز آن‌ها را اسیر می‌کرد. مادر در حالی که دختر خود را در آغوش گرفته بود از خداوند کمک خواست.

خداوند بلافاصله مادر و دختر را به‌شکل سنگ درآورد. سرباز سوار بر اسب کمی بعد از تبدیل مادر و دختر به سنگ به ساحل رسید. او با چشم خود تبدیل‌شدن مادر و دختر به سنگ را ندید و نتوانست تندیس مادر و دختر را از سایر سنگ‌ها تشخیص دهد. از آن زمان تاکنون این تندیس سنگی یکی از جاذبه‌های گردشگری جزیره هنگام است و گفته می‌شود که تنها کسانی که چشمان حساس و قلب پاک دارند می‌توانند تندیس مادر و دختر را از سایر سنگ‌ها تشخیص دهند.

نخلستان‌های هنگام

نخلستان‌ها با درختان نخل سربه‌فلک‌کشیده یکی از دیدنیهای محبوب جنوب کشور هستند. جزیره هنگام نیز مانند دیگر نقاط جنوب کشور دارای نخلستان‌های زیبایی است که بازدید از آن‌ها آرامشی بی‌بدیل را به شما اهدا می‌کند. خرمای لذیذ این نخل‌ها بیشتر برای مصارف شخصی هستند؛ اما بخشی از آن‌ها نیز در بازار به فروش می‌رسد.

بقایای استعمار در جزیره هنگام

همان طور که پیش‌تر گفته شد جزیره هنگام در طول تاریخ به‌دلیل موقعیت مهم جغرافیایی مورد توجه بیگانگان بود و پرتغالی‌ها و انگلیسی‌ها در دو دوره این جزیره را به اشغال خود درآوردند. بقایای استعمار آن روزها، امروز تبدیل به جاذبه‌هایی شده‌اند که در ادامه آن‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد.

کشتی به گل نشسته پرتغالی‌ها

پرتغالی‌ها در زمان صفویه جزیره هنگام را به اشغال خود درآوردند و امروزه بقایایی ناچیز از کشتی به گل نشسته آن‌ها در اطراف جزیره، نگاه‌ها را به خود جلب می‌کند؛ مکانی که گردشگران در آن به تماشای ماهی‌های آکواریومی می‌نشینند و عکس می‌گیرند.

تاسیسات بندری انگلیسی‌ها

انگلیسی‌ها در دوره قاجار با بنا کردن خانه‌ها و تاسیساتی چون انبار زغال، تلگراف خانه و سپس تاسیسات بندری و دریانوردی فراوان تلاش کردند تا نفوذ خود را در این جزیره افزایش دهند.آن‌ها بر خط کشتیرانی خلیج‌فارس نظارت داشتند و در نهایت در سال مشروطه (۱۲۸۵ شمسی)، خط تلگرافی از جاسک به هنگام احداث کردند تا بتوانند به‌راحتی با دنیای بیرون از جزیره ارتباط داشته باشند. در حال حاضر آثاری از این تاسیسات در جزیره هنگام به چشم می‌خورد؛ آثاری که روایتگر تاریخ استعمار این جزیره هستند.

پارک کروکودیل؛ جاذبه‌ای که دیگر در هنگام نیست

پارک کروکودیل یکی از جاذبه‌هایی است که تا چند سال پیش در جزیره هنگام قرار داشت و در برخی منابع به‌عنوان جاذبه گردشگری این جزیره معرفی شده است. مزرعه پرورش کروکودیل در سال ۱۳۸۹ در جزیره هنگام راه‌اندازی شد؛ اما کروکودیل‌های آن در سال ۱۳۹۰ به پارک کروکودیل نوپک در قشم منتقل شدند و در سال ۱۳۹۲ برای اولین بار در ایران تولیدمثل کردند. برای بازدید از پارک کروکودیل می‌توانید به جزیره قشم بروید.

تفریحات جزیره هنگام

بازدید از دلفین‌های بازیگوش در آب‌های نیلگون خلیج فارس، بازارگردی و خرید صنایع دستی، روغن‌های مختلف و ادویه‌های محلی، عکاسی از سوژه‌های بی‌شمار در جزیره هنگام از دلفین‌ها گرفته تا رنگ و لعاب سنتی جزیره و سواحل زیبا، شنا در نقاط بکر، مزه کردن غذاهای محلی طبخ شده با مواد تازه دریایی توسط زنان محلی و... از جمله تفریحات جزیره هنگام هستند. شما همچنین می‌توانید با کسب اجازه از بومیان در نخلستان‌های جزیره از چاه، آب بکشید و از خنکی و طعم آن لذت ببرید. علاوه بر این، جزیره مزبور از مقاصد پرنده‌ نگری ایران است و امکان تماشای پرنده‌هایی چون اگرت خاکستری را برای علاقه‌مندان فراهم می‌کند.

نقش ریختن در جزیره هنگامطراحی حنا در جزیره هنگامنقاشی حنا روی دستطراحی جذاب حنا در جزیره هنگامغذای محلی جزیره هنگاممزه کردن غذای محلی جزیره هنگامغذای بومی جزیره هنگامسمبوسه جزیره هنگامماهی کبابی در جزیره هنگامخوردن غذای محلی در جزیره هنگامشنا در جزیره هنگاماستراحت در جزیره هنگام
منابع عکس‌ها و عکاس‌ها: نامشخص، بهاره فلاح، سوم و چهارم (اینستاگرام hengam_tourism)، مجله جاباما، امیر قیومی، نامشخص، عکس هشتم تا دوازدهم:  (اینستاگرام hengam_tourism)

نقش ریختن از دیگر فعالیت‌های محبوب گردشگران در جزیره هنگام است. نقش ریختن به نقاشی حنا روی پوست گفته می‌شود؛ هنری که توسط هنرمندان هنگامی به‌صورت بداهه و بدون هیچ نقشه‌ای روی دست شما خلق می‌شود. تقش حنا در روز اول نارنجی رنگ است و به‌تدریج به رنگ قهوه‌ای درمی‌آید. برای ماندگاری بیشتر حنا، پوست خود را چرب کنید. غواصی، شاتل و بنانا سواری به‌علاوه تورهای ماهیگیری نیز از جمله تفریحات دریایی جزیره هنگام هستند.

غواصی در جزیره هنگام

در تجربه غواصی در جزیره هنگام می‌توانید با استفاده از عینک‌های مخصوص غواصی، زیر آب را مشاهده کنید و از تماشای ماهی‌ها و سنگ‌های رنگی لذت ببرید
غواصی یکی از تفریحات محبوب و پرطرفدار دریایی است؛ تفریحی که در جزیره هنگام همراه با تماشای مناظر زیبا خاطره‌ای فراموش‌نشدنی را برای شما رقم می‌زند. غواصی کردن نیاز به تجهیزات و آموزش اولیه دارد؛ البته جای نگرانی نیست، شما می‌توانید در مدت زمان کمتر از یک ساعت به‌طور کامل این آموزش‌ها را یاد بگیرید. 

غواصی در جزیره هنگام تا حد زیادی امنیت دارد؛ زیرا مربی با توجه به سطح مهارت شنای افراد، آن‌ها را به عمق‌های مختلفی از آب می‌برد و آموزش‌های افراد مبتدی و افرادی که کمی با شنا و غواصی آشنا هستند یکسان نیست. شما در تجربه غواصی در جزیره هنگام می‌توانید با استفاده از عینک‌های مخصوص غواصی، زیر آب را مشاهده کنید و از تماشای ماهی‌ها و سنگ‌های رنگی لذت ببرید. مربیان همچنین می‌توانند با دوربین‌های مخصوص عکاسی زیر آب از شما عکس بگیرند تا چند عکس یادگاری از غواصی از جزیره هنگام داشته باشید.

امکانات رفاهی و تفریحی جزیره هنگام

جزیره هنگام منطقه ای بکر در جنوب کشور است و با وجود جاذبه‌های فراوان جزیره و استقبال زیاد گردشگران از آن، کماکان امکانات قابل‌توجهی در جزیره وجود ندارد. در این جزیره هیچ رستوران، هتل و سرویس بهداشتی مناسبی دیده نمی‌شود. البته همین نبود امکانات برای برخی از گردشگران جذاب است؛ گردشگرانی که به‌دنبال مقصدی دور از هیاهوی شهری هستند و می‌خواهند سبک زندگی بومی را تجربه کنند.

اقامت در جزیره هنگام

بیشتر گردشگران برای گشت‌وگذار یک روزه به هنگام سفر می‌کنند. آن‌ها صبح به جزیره می‌آیند و عصرها به قشم برمی‌گردند. البته در این میان برخی گردشگران نیز به‌دنبال گذراندن شب در جزیره هنگام هستند و می‌خواهند آسمان پرستاره و ساحل پر از فیتوپلانکتون این جزیره را در شب ببینند.

اگر قصد شب‌مانی دارید، باید بدانید که در جزیره هنگام، هیچ هتل، مهمانسرا یا اقامتگاه بومگردی وجود ندارد و تنها گزینه اقامتی اجاره خانه های محلی یا کمپینگ است. برای کمپینگ، وسایل کمپ و پخت و پز را به‌همراه داشته باشید؛ البته در این جزیره مغازه برای خرید وسایل و پخت و پز و همچنین مکان‌هایی برای خوردن غذای محلی وجود دارد.

بهترین زمان سفر به جزیره هنگام

بهترین زمان سفر به جزیره هنگام از دید بیشتر گردشگران از اواسط پاییز تا اواسط اردیبهشت است؛ البته اگر می‌خواهید دلفین‌ها را ببینید، بهتر است در ماه‌های آذر و دی به این جزیره سفر کنید.

تعداد گردشگران در تعطیلات عید نوروز در جزیره قشم و هنگام به اوج خود می‌رسد و این زمان از سال فصل داغ گردشگری این جزیره به شمار می‌آیند. مسافران تا نیمه اول اردیبهشت نیز در هنگام دیده می‌شوند؛ اما با گرم شدن هوا و آغاز فصل تابستان، کمتر گردشگری به این منطقه سفر می‌کند. آب و هوا در فصول پاییز و زمستان نیز معتدل و دلچسب است.

نکات مهم در سفر به جزیره هنگام

در سفر به جزیره هنگام موارد زیر را رعایت کنید:

کفش مناسب پیاده‌روی، کلاه آفتابگیر، عینک آفتابی، کیسه زباله، آب، داروهای عمومی، میان‌وعده، شارژر موبایل و وسایل لازم برای کمپ در صورت اقامت در شب از جمله وسایلی هستند که در سفر به جزیره هنگام باید به‌همراه داشته باشید.
حتما پول نقد به‌همراه داشته باشید؛ زیرا در جزیره کارتخوان به‌ندرت پیدا می‌شود.
در جزیره هنگام، پلاژ یا محل مخصوصی برای شنا وجود ندارد؛ اما شما می‌توانید با سوال از محلی‌ها نقاط بکر و مناسب شنا را پیدا کنید. بهتر است در هنگام تنها شنا نکنید و فقط در صورت تجربه شنا در دریا دست به این فعالیت بزنید. در زمان شنا مراقب توتیاهای دریا و خرچنگ‌ها باشید. توتیا یکی از ساکنان خلیج فارس است که با تیغ‌های تیز ممکن است به شما آسیب بزند؛ البته نیازی به نگرانی نیست. توتیا و تیغ‌های تیز آن مشکلی برای سلامتی شما ایجاد نمی‌کند و درد آن‌ها نیز پس از مدت کوتاهی از بین می‌رود. برای شست‌و‌شوی خود پس از آبتنی، حتما لوازم مورد نیاز و به‌ویژه آب شیرین به‌همراه داشته باشید تا شوری آب شما را اذیت نکند.

اگر تجربه و وسایل غواصی و دوربین‌های مناسب استفاده در زیر آب دارید، فرصت عکاسی را از دست ندهید. در غواصی در جزیره هنگام مراقبت از جانداران دریایی را فراموش نکنید.
کمی نان به‌همراه داشته باشید تا به ماهی‌های آکواریوم بدهید و پرش آن‌ها را در آب ببینید.
صید بی‌رویه صدف‌ها و محصولات دریایی، حیات دریایی را در جزیره هنگام با خطر مواجه کرده است؛ مشکلی که می‌تواند به‌زودی  آسیب‌های زیست محیطی جبران‌ناپذیری را به وجود بیاورد. در سفر به این جزیره ناآگاهانه خرید نکنید و چیزی حتی یک صدف را از سواحل برندارید.
در سفر به جزیره هنگام مراقب محیط زیست باشید و زباله‌های خود (ته سیگار، پوست میوه، پلاستیک و غیره) را در طبیعت رها نکنید.
به ارزش‌ها و سنت‌های بومی جزیره احترام بگذارید و مردم این منطقه را با برخوردهای نامناسب آزار ندهید. اگر قصد عکاسی از اهالی هنگام را دارید، حتما از آن‌ها اجازه بگیرید.
انواع موجودات دریایی جزیره هنگامانواع سنگهای رنگی در جزیره هنگامسنگهای قلبی شکل در جزیره هنگامصدفهای رنگی در جزیره هنگامانواع آبزیان در جزیره هنگامیادگاری جزیره هنگامگوش ماهی  جزیره هنگامسنگهایی به شکل قلب در جزیره هنگامعکس های جزیره هنگامجمع کردن حلزون و صدف در جزیره هنگاممرجان در جزیره هنگامستاره دریایی در جزیره هنگامجمع کردن یادگاری در جزیره هنگامانواع صدف و گوش ماهیانواع صدف و سنگتصویر جزیره هنگاممرجان و حلزونهای رنگی رنگیستاره دریایی در ساحلشن نقره ای جزیره هنگامشن نقره ای هنگام

جزیره هنگام کجاست؟
جزیره هنگام، جزیره‌ای کوچک در خلیج فارس است که در دو کیلومتری جنوب شرقی جزیره قشم در استان هرمزگان قرار دارد.

بهترین زمان سفر به جزیره هنگام کدام فصل است؟
بهترین زمان سفر به جزیره هنگام از دید بیشتر گردشگران از اواسط پاییز تا اواسط اردیبهشت است؛ البته اگر می‌خواهید دلفین‌ها را ببینید، بهتر است در ماه‌های آذر و دی به این جزیره سفر کنید.

در جزیره هنگام کجا بمانیم؟
در جزیره هنگام، هیچ هتل، مهمانسرا یا اقامتگاه بومگردی وجود ندارد و تنها گزینه‌های اقامتی در این جزیره، سکونت در خانه‌های محلی یا کمپینگ است.

سوغات جزیره هنگام چیست؟
زیورآلات درست شده از صدف، موجودات تاکسیدرمی شده دریایی، ادویه‌جات و روغن محلی به‌ویژه روغن کوسه از جمله سوغاتی‌های جزیره هنگام هستند.